Hồi ấy, ở một vùng quê nghèo thuộc vùng Vị Thanh xưa, cậu bé Tài cất tiếng khóc chào đời, vùng quê ấy nay thuộc Thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang. Cậu bé Tài sinh ra trong một gia đình đông con, nhiều khốn khó: ba tuổi mẹ mất, sáu tuổi ba mất. Lúc ấy, gia đình rơi vào tình cảnh vô cùng khó khăn khi nhà thì đông anh em mà tuổi thì chỉ chập chững bước vào đời. Quả thật, trời cũng không tiệt con đường học vấn của cậu bé Tài khi người mẹ kế đã thương yêu con chồng như con ruột, đứng ra gánh vác gia đình, làm lụng vất vả nuôi đàn con 8 người. Thầy từng chia sẻ: “Hồi nhỏ, cũng may mắn được người mẹ kế, mà Thầy Tài xem như mẹ ruột, nuôi dưỡng, gia đình thì đông con, đứa lớn nhất chỉ mười tuổi còn đứa nhỏ nhất mới mấy tháng thôi, nếu không có mẹ kế thì chắc mấy anh chị em thầy đã phải vào cô nhi viện hết rồi”. Một bà mẹ trẻ trên dưới 30 tuổi mà phải gánh vác trọng trách lớn như vậy nên anh chị em của cậu bé Tài rất hiểu được sự vất vả của mẹ, xem mẹ như mẹ ruột, vô cùng yêu quí, hiếu thảo với mẹ và phụ giúp rất nhiều việc để đỡ đần phần nào cho mẹ.

Do hoàn cảnh khó khăn, cùng với sự biết ơn mẹ kế và để không phụ lòng ba mẹ quá cố mà thầy và anh em trong gia đình cố gắng vượt qua khó khăn từng ngày, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, không phân biệt anh em hai dòng để cùng chăm sóc nâng đỡ nhau học tập, xây dựng tương lai. Cũng như nhiều gia đình thời đó, thiếu trước hụt sau, khác chăng là gia đình này có con thông minh và chăm chỉ. Trong cuộc mưu sinh, “cái sự học” của cậu bé Tài cũng nổi trôi theo chén cơm, manh áo của cả nhà. Đã không được ăn no để cắp sách đến trường, mà còn phải tất bật với những việc chẳng phải của trẻ con. Cậu phải chạy đôn chạy đáo làm đủ thứ nghề có thể làm được để phụ mẹ nuôi dạy mấy đứa em còn nhỏ dại đi học, cậu phải đi bán cà rem, bánh mì dạo, vé số, vác lúa, chở ghe trấu bán cho các lò đốt, đào ao, vét mương,..kể cả việc thức khuya dậy sớm. Mỗi tối, Tài phải xay bột để 2 giờ sáng dậy sớm tiếp mẹ làm bánh cam đếm cho những trẻ đi bán dạo, làm quần quật cho đến tận giờ đi học. Khi xay bột luôn luôn có tập vỡ kế bên để vừa xay bột vừa học bài, có khi mệt mõi buồn ngũ quá, ngũ gục luôn trên cối xay bột. Thế mà trò Tài không chỉ luôn là học sinh giỏi nhất lớp, nhất khối mà còn nhất nhì trường. Ngày nào cũng vậy, cậu bé Tài đã phải vừa một buổi đi học, một buổi đi bán, đi làm để tiếp mẹ lo cho gia đình. Có ai nghĩ rằng một cậu bé vừa mới đặt chân vào cấp 3 đã phải làm những công việc nặng nề như bốc vác gạo, hàng bông ở bến tàu, bến chợ. Có những lúc phải vác những bao gạo nặng đi hàng cây số tới nhà người mua hoặc gặp cần xé dưa leo, dưa hấu, bí rợ, bí đao chừng 50-60 kg không thể nào vác nổi, cậu với ông anh chỉ có nước dùng tay khiêng thôi… Vậy mới thấy nghị lực của cậu thật đáng khâm phục. Dù công việc có nhẹ nhàng hay nặng nhọc cậu bé Tài luôn luôn có niềm tin mãnh liệt vào việc học, bởi lẽ cậu nghĩ rằng chỉ có học mới là con đường sáng mà cậu phải đi!

Năm 18 tuổi, có một học sinh nghèo trường Vị Thanh gây sự cảm phục của mọi người chung quanh khi không chỉ vì đậu tú tài mà vì cậu là học sinh duy nhất của trường bấy giờ đậu vào ngành Y của Đại học Y Dược TP.HCM với điểm số cao, đúng thật là một niềm tự hào cho cả nhà trường. Cũng chẳng ai nghĩ rằng, vào thời kỳ khó khăn ấy, ước mơ và hoài bão của một cậu bé vừa mới tuổi trưởng thành đã trở thành hiện thực. Ước nguyện để được chữa bệnh cho dân nghèo, ước nguyện được cống hiến cho đời, ước nguyện được báo hiếu mẹ kế, chăm lo cho các em để cùng trở thành những người có ích cho xã hội. Cái tên của thầy như một ước vọng mà cha mẹ thầy muốn thầy hướng tới: “Thành Tài”.

Rời xa gia đình để đi lên đất Sài Gòn xa lạ học tập, cậu bé Tài ngày nào nay càng trưởng thành hơn, không chỉ tự lo cho việc học trường y trong môi trường đắt đỏ Sài gòn, còn phải tiếp mẹ nuôi các em ăn học ở quê nhà và thường xuyên thay mặt gia đình thăm nuôi đều đặn người anh đang đi nghĩa vụ gần biên giới Tây nam, sinh viên Tài vừa phải làm gia sư, vừa tham gia giảng y học thường thức cho Thành Đoàn TPHCM, vừa phải đạp xích lô kiếm thêm. “Trùm xích lô” là biệt danh mà các bạn cùng thời đặt cho cậu. Không những học giỏi mà tài lái xích lô cũng “trùm” khu ký túc xá Ngô Gia Tự, Quận 5. Ngày nào cũng thế, sinh viên Tài tranh thủ giờ rãnh mướn xích lô đạp rão khắp đường phố Sài gòn - Chợ lớn - Gia định với nhiều kỹ niệm không thể nào quên, như có lần chở khách to béo quá đi lên dốc cầu cao dài không thể đạp nỗi chỉ có nước xuống đẩy và do nặng quá khiến xe bị tuột dốc…Để chủ động hơn giờ giấc và không phải lúc nào cúng phải đạp không để xe ngừng nghĩ vì giờ mướn có giới hạn, điều này rất hao phí sức khỏe nên Tài đã ráng dành dụm tiền mua lại xe cũ để có thể thoải mái chạy mọi lúc rãnh và giúp các bạn ký túc xá thuê hoặc mượn chạy xoay trở tạm lúc kẹt tiền. Thế rồi cuộc sống thời sinh viên 6 năm cũng dần trôi qua để cuối cùng thì cũng đến ngày cậu bé nghèo năm xưa nhận được tấm bằng bác sĩ trên tay, không phụ công mẹ nuôi dưỡng, làm yên lòng ba mẹ đã khuất.

Giữa lúc chiến tranh biên giới Tây Nam còn ác liệt, gây nhiều thương vong, nên ngay sau tốt nghiệp bác sĩ ngoại khoa, bác sĩ Tài được cử đi học khóa Sĩ quan dự bị tại trường Quân chính Quân khu 7 ở Bà Rịa. Nhờ sự chăm chỉ, ham học nên sau khóa học, trong số mấy trăm học viên, chỉ một ít học viên được Bộ Quốc phòng tuyển chọn trao quân hàm Thiếu úy và được điều động sang chiến trường Campuchia phục vụ thương bệnh binh nơi tuyến đầu, trong đó có thiếu úy bác sĩ quân y Lê ThànhTài. Sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nơi nước bạn, bác sĩ Tài được thuyên chuyển về nước làm Chủ nhiệm Quân y kiêm Bệnh xá trưởng Đoàn an dưỡng 44 của quân khu IX đóng tại Bình Minh, Vĩnh Long. Do những cống hiến thông qua môi trường thử thách khắc nghiệt của quân đội, bác sĩ Tài được vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng và nhận quân hàm thượng úy trước khi chuyển công tác về trường năm 1990. Mặc dù lúc ấy những người bạn cùng về từ chiến trường K đều được phép chuyển ngành về các cơ sở y tế ở TPHCM nhưng bác sĩ Tài lại chọn về phục vụ quê hương miền tây vì nơi ấy còn vô số bệnh nhân đồng bào quê mình còn nghèo, còn mẹ già và mấy em đang còn đi học. Và mặc dù tốt nghiệp bác sĩ ngoại tổng quát nhưng khi về trường, bộ môn ngoại tương đối có người còn y tế cộng đồng chỉ mới có một bác sĩ nên qua sự động viên của tổ chức và với tinh thần người lính, bác sĩ Tài đồng ý về tiếp gầy dựng bộ môn y tế cộng đồng, là tiền thân của khoa y tế công cộng, trường Đại học y dược Cần Thơ hiện nay. Năm 1996, với vốn tiếng Anh tự học Thầy Tài đậu TOEFL và nhận được học bổng Thạc sĩ về Quản lý chăm sóc sức khỏe ban đầu tại Thái Lan. Về khoa y nha dược, Đại học Cần thơ, thầy Tài từng kinh qua nhiều chức vụ Đảng, chính quyền và đoàn thể. Như Phó Bí thư, rồi Quyền Bí thư Chi bộ khoa Y-Nha-Dược, Bí thư Đoàn khoa, Chủ tịch Công đoàn khoa y nha dược, Chi hội trưởng Cựu chiền binh khoa và các chức vụ khác. Năm 2000, thầy Tài là thủ khoa đầu vào của tất cả chuyên ngành nghiên cứu sinh của Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh và là người duy nhất trong số 5 học viên khóa 2000 chuyên ngành Y tế công cộng còn sót lại để bảo vệ thành công luận án tiến sĩ năm 2005 và nhận nhận bằng Tiến sĩ y học năm 2006. Đến năm 2009, lúc vừa tròn 3 năm 9 ngày (qui định là ít nhất sau 3 năm) sau khi nhận được bằng Tiến sĩ, thầy Tài là vị Phó giáo sư trẻ nhất trong số 3 người đầu tiên đang sống và làm việc tại Đồng bằng sông Cửu Long được phong Phó Giáo sư Tiến sĩ y học và mới đây, tháng 2/2021, thầy Tài nhận quyết định từ Đảng ủy khối cơ quan Dân chính Đảng TPCT là Chủ tịch Hội Cựu chiến binh trường Đại học y dược Cần Thơ.

PGs. Ts. Tài tâm sự: “Mỗi khi mệt mỏi hay gặp khó khăn trong công việc, bản thân tôi luôn tự nhắc nhở mình phải nỗ lực nhiều hơn để vượt qua khó khăn. Với tôi, việc học và làm theo gương Bác chẳng phải những gì to lớn, xa vời mà chính là những việc hết sức bình dị hằng ngày như luôn khiêm tốn, biết lắng nghe, biết thấu hiểu, sẻ chia, sống chan hòa, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Thật lòng xem sinh viên là đàn em của minh, đàn anh phải có nghĩa vụ nhiệt tình truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng. Phải xem người bệnh như người thân của mình để tư vấn, động viên, giúp họ lạc quan hơn để yên tâm điều trị mau khỏi bệnh. Ngoài ra, gánh vác vai trò là người quản lý đơn vị cần phải luôn bản lĩnh, luôn tự nâng cao kiến thức, kinh nghiệm, trình độ về mọi mặt, luôn gần gũi, tạo mối quan hệ đoàn kết, gắn bó giữa các đồng nghiệp, thật lòng thương yêu chăm bồi cho đàn em để tạo đội ngũ kế thừa, để xây dựng đơn vị ngày càng phát triển vững chắc, trở thành địa chỉ tin cậy trong giảng dạy và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân”.

Hơn 30 năm qua, dù ở cương vị nào, từ lãnh đạo phòng Nghiên cứu khoa học – Hợp tác quốc tế đến lãnh đạo khoa y tế công cộng, PGs. Ts. Tài vẫn luôn cố gắng làm tốt nhiệm vụ của mình, luôn nỗ lực, không ngại khó, không chuyên quyền, đố kỵ, kèn cựa, luôn biết phát huy khả năng đội ngũ thuộc quyền, luôn nâng đỡ và sẵn sàng cất nhắc, đề bạt người có khả năng, sẵn sàng cống hiến công sức cho sự nghiệp chung. PGs đã có nhiều công trình nghiên cứu và dự án khoa học trong nước và liên kết nước ngoài có tính ứng dụng cao, trong đó có chủ nhiệm 3 đề tài NCKH cấp thành phố (tương đương 3 đề tài cấp Bộ) và 1 giải thưởng hội thi sáng tạo KHKT TPCT. Với vai trò người thầy ngành y, Thầy Tài đã góp phần đào tạo nhiều thế hệ sinh viên, học viên của tất cả khối ngành khoa học sức khỏe không chỉ cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long, mà cả vùng Nam trung bộ và Đông nam bộ. Trực tiếp giảng dạy nghiên cứu sinh tiến sĩ và chuyên khoa cấp 2 Quản lý y tế, học trò Thầy hiện là lãnh đạo các sở y tế và các bệnh viện tỉnh, thành, quận, huyện ở khắp Đồng bằng sông Cửu Long và nhiều nơi khác, kể cả có người đang đương chức phó chủ tịch tỉnh. 

Sự tận tâm, trách nhiệm và hết lòng với công việc của thầy Tài đã góp phần tạo nên lòng tin và sự trân trọng đến từ đồng nghiệp cũng như sinh viên. Bằng trách nhiệm, nhiệt tình, tâm huyết, PGs. Ts. Lê Thành Tài xứng đáng là tâm gương sáng để chúng ta noi theo.